Konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej obejmującej Dworzec Częstochowa Główna oraz zabudowę i zagospodarowanie terenu w jego otoczeniu.
Projekt: Współautor
Inwestor : Gmina Miasto Częstochowa, PKS Częstochowa S.A.
Lokalizacja: Dworzec Częstochowa Główna
Kategoria: Architektura użyteczności publicznej
Powierzchnia użytkowa: 5 400m2
Rok: 2019
Wizualizacje: Barbara Getter
KONCEPCJA
Projekt zagospodarowania zakłada zachowanie dotychczasowej funkcji Placu Unii Europejskiej, jako reprezentacyjnego wejścia do przewidywanej nowej przestrzeni miejskiej, oraz do zachodniej części dworca. Zachowano również istniejący wjazd na projektowany teren. Z tego wjazdu obsługiwany jest również nowy budynek dworca. Od strony północnej zlokalizowano postój taksówek wraz z parkingami. Kubaturę nowego dworca zblokowano w jedną bryłę łączącą ponad torami część wschodnią i zachodnią. Zachowany, istniejący pasaż szer. 9m biegnący osiowi wewnątrz kubatury, stanowi wystarczające powiązanie dla obu części dworca.
Koncepcja plastyczna nawiązuje do estetyki, zwartej, murowanej bryły wyburzonego dworca. Ograniczono powierzchnie szklanych ścian osłonowych w głównych budynkach. Pełne oszklenia zachowano jedynie w adaptowanym pasażu nad torami. Jednorodna biała okładzina materiałowa ścian, oraz attyki, scala wschodnią i zachodnią część dworca w jedną prostokątną bryłę. Konstrukcja budynków hali głównej i wejścia zachodniego jest tradycyjną konstrukcją o układzie krzyżowym ścian żelbetowych oraz słupów. Dach płaski zaprojektowano z kratownic stalowych opartych na żelbetowych podporach oraz na istniejącej konstrukcji stalowej pasażu nad torami. Studialna koncepcja programowo-przestrzenna zagospodarowania terenu zakłada uzupełnienie istniejącej zabudowy o nowe kubatury z funkcjami : 2 budynki-usługowo-handlowe; 1 budynek-hotelowo-konferencyjny; 1 budynek- biurowo-usługowy. Nowa zabudowa utrzymuje dominującą na terenie, istniejącą wysokość 4 kondygnacji.
Podział funkcjonalny budynku z istniejącymi peronami wydziela część wschodnią i zachodnią dworca. Część wschodnią stanowi główna hala dworcowa z podstawową funkcją typu „Premium” i „Must have”, oraz część zachodnią którą stanowi wejście do pasażu wraz z posterunkiem SOK na parterze. W adaptowanym pasażu umieszczono wybrane funkcje „Should have”, „Could have” i „Won’t have”.
Główna hala dworcowa posiada 4 kondygnacje. Na parterze zlokalizowano blok sanitariatów oraz zespół kas biletowych z zapleczem. Tutaj znajduje się część wymaganej powierzchni dla poczekalni którą jest przestrzeń hali dworcowej. Poprzez szerokie schody, schody ruchome i dwie windy dla niepełnosprawnych, przechodzimy na poziom 1 piętra do poczekalni ogólnej, wraz z miejscami do siedzenia oraz wydzieloną poczekalnią.
Kaplicę wraz z zakrystią zlokalizowano na 2 piętrze. Poziom ten dostępny jest poprzez 2 windy oraz 2 obudowane, ewakuacyjne klatki schodowe. Niezależna konstrukcja, na słupach, przestrzeni 2 piętra, umożliwia utworzenie trzy metrowej szczeliny dla świetlika doświetlającego całe wnętrze hali łącznie z salą kaplicy. Wydzielona bryła kaplicy stanowi równocześnie sufit przestrzeni hali. Jego kasetonowa konstrukcja wyznacza charakter całego wnętrza. Poziom 1 piętra powiązany jest z istniejącym pasażem nad torami, którego konstrukcja została zaadaptowana w całości. Po likwidacji balkonów za przeszkleniami powiększyła się przestrzeń użytkowa. Ponadto dodano czwarty moduł konstrukcji nad kubaturą pomieszczeń SOK. Powierzchnie te przewidziano tylko do funkcji poza programem „Premium”. Podpiwniczenie o funkcji pomieszczeń technicznych posiada tylko budynek wschodniej części dworca.
Dla istniejącego zabytkowego szaletu, jako pozostałości po nieistniejącym dworcu kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, przewidziano wyjątkową funkcję. Całe wnętrze przewidziane jest na ekspozycję, w centralnym miejscu, dużej makiety byłego dworca. Otwarcie łuków przedsionka od strony peronu umożliwi wgląd do wnętrza. Zabezpieczenie może stanowić szklana przegroda z drzwiami umożliwiająca wchodzenie do środka. Makieta powinna być wykonana z brązu i opisana alfabetem Braille’a, aby umożliwić dotykową percepcję dla niewidomych. Z uwagi na to że budynek szaletów znajduje się w pewnej odległości od głównego wejścia do budynku dworca, przewidziano akcentowanie dojścia poprzez wyodrębnienie nawierzchni chodnika oraz dodatkowy mur prowadzący, wys.2m, który może być wykorzystany na stałą wystawę i informację wizualną o historii tego miejsca.
GALERIA






