Konkurs na opracowanie koncepcji artystycznej i merytorycznej pomnika upamiętniającego ofiary niemieckiego obozu przesiedleńczego i więzienia karno-śledczego zamordowane przez Niemców w latach 1941-1945, na terenie Fortu III w Pomiechówku.
Projekt : Współautor
Inwestor : Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Warszawa
Lokalizacja : Cmentarz wojenny na terenie Fortu III w Pomiechówku
Kategoria : Dzieło rzeźbiarsko-architektoniczne
Rok : 2024
Wizualizacje : Barbara Getter
KONCEPCJA
Koncepcja plastyczna rzeźbiarskiej przestrzeni opiera się na kompozycji pojedynczej, kamiennej, wertykalnej bryły, która poprzez ukształtowanie tworzy narracyjny przekaz. Główna forma składa się z jednej dominującej, pionowej płaszczyzny, która została zwielokrotniona kaskadowym „powidokiem”.
Na symboliczny odbiór całości składają się dwa obrazowania. Bryła główna nawiązuje do wnętrza lochów piwnicznych fortu, natomiast wachlarzowe płaszczyzny – to karty historii, na których swoje piętno odcisnęły sylwetki więźniów i przesiedleńców.
Na froncie głównej płaszczyzny pomnika, proponuje się, uwiecznienie historycznych inskrypcji na więziennych murach, wykonanych rękami więźniów. Brak figuratywnej dosłowności postaci, w przekazie rzeźbiarskim, nie stara się kreować narracji historycznej wydarzeń, a raczej symbolizuje dramat niewinnych osób dotkniętych bestialstwem okupanta. Niepełne cienie postaci wyłaniające się z poszczególnych kulis, to symbole osób których groby znajdują się w najbliższym otoczeniu.
Główny napis identyfikacyjny pomnika, stanowiący jego przesłanie: „Historia Was nie zapomni”, powiela ukośny kierunek kompozycji ścian i dotyczy historycznej pamięci tragicznych wydarzeń.
W najwyższym punkcie frontalnej ściany, znajduje się wizerunek Orła, godła państwa z okresu przedwojennej państwowości. Wyodrębniona, pojedyncza, pozioma bryła, jest miejscem do opisania przesłania i przeznaczenia pomnika. Pod względem formalnym stanowi ona przedłużenie pionowej płaszczyzny ściany frontowej.
W założeniach regulaminu wyznaczono lokalizację pomnika na tle istniejącej zieleni i trawiastego wału fortu. Do miejsca tego prowadzi dojście tunelem przebijającym wał i ukierunkowanym na narożnik bryły głównej. Dlatego widok ten został wzbogacony formalnie wachlarzowymi uskokami formy. Zgodnie z wytycznymi regulaminu, zapewniono południową ekspozycję frontowego widoku pomnika. Zwielokrotnienie planu części bryły spowoduje ostre rysowanie poszczególnych profilów i elementów.
Przedłużenie szerokości bryły pomnika stanowi utwardzenie terenu. Jest ono podzielone na dwie części ze zróżnicowanym rodzajem materiału. Długość, utworzonego w ten sposób dojścia do elewacji, sugeruje posadzką długich korytarzy i przejść we wnętrzach fortu. Do realizacji projektowanej kompozycji pomnikowej proponuje się użycie jednorodnego materiału – jasnego granitu „Strzegom” oraz fragmentami surowy, barwiony beton. Płyty granitowe powinny mieć surową strukturę powierzchni, bez szlifowania.
Główne napisy, oraz symbol Orła na ścianie frontowej, należy wykonać z brązu, natomiast tekst inskrypcji na płycie poziomej, zrealizować poprzez piaskowanie liter. Główną nawierzchnię placu zaprojektowano z jasnych płyt granitowych, natomiast pasy podłużne dojścia szer. 50cm z barwionych płyt betonowych. Konstrukcję nośną pomnika stanowi fundament żelbetowy do głębokości przemarzania. Na niej spoczywa żelbetowy trzon pomnika z barwionego betonu, kształtujący formę bryły. Trzon ten jest obłożony płytami granitowymi gr. 3-5cm, formatu 100x50cm i 30cm, montowanymi, w formie suchego montażu, na nierdzewnym ruszcie stalowym.
GALERIA
Makieta 
Makieta 
Makieta